Bemesten, onderhouden en verzorgen in maart

Geef uw rozen een organische basisbemesting of speciale rozenmest
Zo lang de planten in een heidetuin nog geen gesloten bodembedekking vormen, moet er voortdurend gewied worden. Vooral uitloper- vormende grassen, zoals kweekgras, moeten steeds grondig worden verwijderd. Strooi na het onkruidvrij maken turfmolm op de grond tussen de planten. Dat beschermt de vaak oppervlakkig groeiende wortels tegen uitdroging en helpt de grond zuur te houden. Wat extra compost kan ook geen kwaad. Zwaar bemesten is niet nodig. Heideachtigen kunnen met weinig voeding toe.

Neem uw gazon onder handen
Het gazon is toe aan een goede voorjaarsbeurt. Maai het gras. Als er veel mos en vuil (een viltlaag) in de grasmat zit, is goed verticuteren aan te raden (huur voor een flink gazon een verticuteermachine). Dat maakt de grond weer open en bevordert nieuwe grasgroei. Daarna gazonmest strooien (ook als u niet verticuteert). Houd u daarbij aan de instructies op de verpakking. Langwerkende speciale gazonmest is ideaal. Gelijkmatig uitstrooien gaat het beste met een doseerwagentje of meststrooier.

Plant bodembedekkers op lastig te wieden plekken
Dit is vooral aan te raden tussen struiken en op hellingen. Het scheelt veel wiedwerk als open grond op deze manier door een dichte, bodembedekkende, levende bladerlaag wordt afgedekt zodat onkruidzaden eronder geen licht meer krijgen en dus niet zullen kiemen. Ook wordt het vocht onder zo’n laag beter in de grond vastgehouden en zijn temperatuurwisselingen veel minder hevig. Dat komt een gezond bodemleven ten goede. Bovendien houden veel bodembedekkers met hun wortels de grond goed vast. Dat is vooral op hellingen heel belangrijk.

Vaste planten inplanten
U kunt nu al winterharde vaste planten inplanten. Die kunnen zich dan vóór de zomer al goed ontwikkelen, zodat u dit jaar al maximaal plezier aan ze beleeft. Plant in goed voorbereide (bemeste en eventueel bekalkte grond). Kies, als u nu nog wilt bekalken, een kalksoort die niet met stikstof uit mest reageert. Bij droog weer na het inplanten regelmatig water geven.

Haagplanten
Maart is een perfecte periode om hagen te planten. De kans op vorstschade is niet zo groot en omdat de meeste planten nog niet sterk in ontwikkeling zijn, kunt u ze nog zonder veel schade in de tuin verwerken.

Dat een haag de wind breekt, weten we allemaal. Een halfopen schutting doet dat voor een deel ook. Een hoge windsingel (elzen, populieren) heeft ook zo’n prettig effect. Veel minder toegepast wordt windgaas. Toch voldoet ook dat fijne gaas erg goed om de wind te breken. Het is in verschillende hoogten verkrijgbaar, wordt meestal tegen palen uitgespannen en het kan door allerlei klimplanten met fijne tentakels, zoals lathyrus, worden begroeid zodat het nauwelijks stoort. Het heeft een groene kleur.

Plant of verplant bladverliezende bomen en struiken zolang ze nog kaal zijn. Veel bomen en heesters staan nu op uitlopen. Daardoor zullen ze extra goed en krachtig doorgroeien na het planten. In containers (potten) gekweekte planten mag u het hele jaar door inplanten. Daarbij wordt de wortelkluit tijdens het inplanten veel minder beschadigd.

Het gazon maaien
Vanaf nu ook weer het gazon gaan maaien, want gazongras groeit vanaf temperaturen van 6 °C. Stel de maaimachine nu nog hoog af (4 cm) en maai niet bij nat weer. Verwijder het maaisel (dat kan op de composthoop of als mulchlaagje tussen de borderplanten). In beide gevallen dun opbrengen anders wordt het een natte, rottende massa.

Wie in het vroege voorjaar een nieuw gazon inzaait of met graszaad herstelt, zal merken dat veel zaad door mussen en andere vogels wordt opgepikt. Maar niet alleen op het zaad, ook op de jonge, gekiemde grassprietjes zijn ze dol omdat die zeer vitaminenrijk zijn. De schade wordt wat minder als u het zaad voor het uitstrooien mengt met scherp zand. Dat strooit makkelijker en gelijkmatiger. Nog minder vogelvraatschade krijgt u als u het graszaad met spurriezaad mengt. Spurrie is een eenjarige plant (Spergula arvensis) die sneller kiemt dan het graszaad en zodoende het graszaad beschermt. Dat waait dan bovendien niet zo makkelijk weg. Neem 100 gram spurriezaad voor 100 m² gazon. Goed mengen met het graszandmengsel en uitstrooien. De spurrie verdwijnt naderhand vanzelf weer als u gaat maaien.

Zomerbloeiende bolgewassen poten!
Er bloeien nu heel veel voorjaarsbollen, maar er zijn ook verrassend veel zomerbloeiende bolgewassen, waarvan de bollen nu de grond in mogen. Goede soorten zijn o.a. Freesia, Kaapse hyacint (Galtonia), lelies (Lilium), zuidenwindlelie (Ornithogalum), Ranonkel (Ranunculus), Sparaxis, Tigridia enz.

Vergeet ook de knolgewassen niet: Dahlia’s (weer helemaal terug van weggeweest), Gladiolus en Canna. Dat kan een hele bloemenzee worden deze zomer. Veel van deze planten zijn ook prima snijbloemen. Gebruik alleen verse zaai- en potgrond om te zaaien of te stekken. Zulke gronden voldoen aan strenge eisen qua schimmel- en ziektevrijheid. De kans dat het fout gaat is dan een stuk kleiner. Goede zaaigrond bevat veel minder meststof dan standaard potgrond en is dus veel minder agressief voor de kiemende plantjes. Plant alleen als het niet vriest en als ook de grond niet bevroren is. Lelies planten kan al wel. Plant leliebollen diep. De vakman plant driemaal zo diep als zo’n leliebol hoog is. Probeer de wortels die er al zijn zo min mogelijk te beschadigen.

Tweejarige planten zijn ook prachtige bloeiers in de tuin. Plant soorten zoals muurbloemen, viooltjes, vergeet-mij-nieten, Silene en madelieven (Bellis).

Potplanten verpotten
Deze maand is het aan te raden om al uw potplanten op groeiruimte te controleren. Als er wortels onderuit de potten komen, is verpotten zeker nodig. Gebruik bij het verpotten altijd verse potgrond en verplant de planten in potten die een maatje groter zijn. Geef, zodra de planten goed aan de groei gaan, meer water. Vanaf vier tot uiterlijk zes weken na het verpotten ook voeding gaan geven. Voor die eerste weken zit er voldoende voeding in de (bemeste) potgrond.

Snoeien in maart

Nu heesters snoeien die op het eenjarige hout bloeien
Het gaat om snoei van heesters die aan twijgen bloeien die dit jaar nog moeten worden gevormd. Daardoor bloeien ze pas in zomer en herfst. Enkele belangrijke zijn:

• Buddleja: Die mag u tot op 30-50 cm boven de grond afsnoeien (alle takken inkorten).
• Clematis: de soorten die na 1 juli bloeien op ca. 50-70 cm boven de grond afsnoeien.
• Ceanothus: tot op de helft kortwieken.
• Genista: ook deze tot de helft inkorten.
• Hydrangea paniculata: dit is niet de hortensia met de bolvormige of platte bloemschermen, maar de herfstbloeiende boerenhortensia met grote peervormige roze of witte bloemtrossen. U kunt deze plant gerust op 30 cm boven de grond snoeien.
• Hypericum: ook deze op 30 cm snoeien.
• Spiraea bumalda en S. japonica: op ca. 10 cm boven de grond afsnoeien.

Hortensia’s snoeien
Om de omvang van uw struikhortensia’s (Hydrangea macrophylla) in toom te houden kunt u het beste nu zogenaamde verjongingssnoei toepassen. Dat houdt in dat behalve de sprietige en slecht groeiende takken ook een deel van de goede, oude takken bij de basis wordt weggesnoeid. Als u ieder voorjaar éénvijfde van die takken wegsnoeit, wordt de hele struik in vijf jaar vernieuwd. Dat komt de gezondheid van de plant ten goede. Hij bloeit dan ook beter door. U moet nu ook de oude bloeiwijzen wegsnoeien. Doe dat niet te diep, want de (dikke) knoppen voor de nieuwe bloei zitten er al vlak onder.

Struikrozen snoeien
Van oudsher is bij hoveniers de periode 1 maart – 1 april dé periode om struikrozen van alle soorten en typen te snoeien. De meeste struikrozen worden kort gesnoeid omdat veel ziekten en ziekteverwekkers zelf of met hun sporen, poppen of larven op de takken overwinteren. Om dezelfde reden (echt niet alleen vanwege de stekels) wordt snoeiafval van rozen ook altijd zorgvuldig verzameld en afgevoerd. Vroeger (maar dat mag niet meer) werd het altijd verbrand.

Vijveronderhoud in maart

Tijd voor een voorjaarsschoonmaak!
Het eventuele nog aanwezige dood plantenmateriaal kan verwijderd worden. De bodem kan ook worden schoongemaakt, maar wacht hier wel even mee totdat de vorstperiode helemaal is afgelopen i.v.m. gassen die vrij kunnen komen. Maak de planten zoveel mogelijk vrij van sediment en algen zodat ze zo snel mogelijk weer kunnen beginnen met groeien en opgewassen zijn tegen de concurrentie van algen.

Tot slot

• Kuipplanten (nu nog binnen) verpotten en snoeien
• Knotwilgen kunnen tot half maart teruggesnoeid worden.
• Haal het winterdek bij gevoelige vaste planten en rotsplanten weg. Het dekmateriaal kan in de compostcontainer. U kunt het ook als mulch tussen de planten laten liggen.
  (Houd tuinvlies bij de hand tegen eventuele nachtvorst)
• Geef al uw planten een gezonde organische basisbemesting en vergeet ook uw haagplanten niet te mesten (boven de wortels).
• Laat bladhopen nog liggen (daar kan nog een egel, hagedis o.i.d. in winterslaap in zitten)
• Slakken bestrijden kan ecologisch verantwoord met voor andere dieren (en mensen) niet-giftige middelen.