December is de maand met de kortste dagen. Als we licht in overvloed hebben, vinden we dat heel gewoon, maar als iets er even niet is… Berucht zijn de ‘donkere dagen voor kerstmis’, waar sommige mensen wat depressief van kunnen worden. Dat is met wat extra licht en gezelligheid prima te voorkomen en te compenseren.
Rond kerstmis gaat de temperatuur vaak omhoog, waardoor een witte kerst grote uitzondering is ondanks alle kerstliederen die daar over gaan. Maar december kan ook behoorlijk koud zijn. De temperatuur in ons land wordt sinds de 17e eeuw voortdurend gemeten. De koudste decembermaand van de afgelopen eeuwen was die van 1890/91. Toen lag er zelfs begin januari een dikke ijslaag op het strand van de zee voor onze westkust. Dat gebeurt bijna nooit. Ook zijn er verslagen van mensen die over de vroegere Zuiderzee (nu Marker- en IJsselmeer) van Amsterdam naar Muiden en zelfs Harderwijk schaatsten.
In de Romeinse tijd was december nog de tiende maand (decem = tien). Nu denkt niemand bij het woord ‘december’ meer aan ‘maand tien’. Dat woord wordt juist gekleurd door allerlei prettige bijgedachten. December is de tijd van bespiegeling, van gezelligheid, van dicht bij elkaar willen zijn, van warmte, flakkerende vlammetjes en lekker eten en van kleurrijke tekens van leven uit een ogenschijnlijk dode natuur, zoals rode bessen, groen blad en mos. Maak het gezellig in huis! We wensen u allemaal heel fijne feestdagen!
Dingen om deze maand te doen:
- Zorg dat waterleidingen e.d. niet stuk kunnen vriezen.
- Tuinmeubelen zo nodig schoonmaken en opbergen (vooral houten tuinmeubelen).
- December is een goede periode om terrassen en paden te maken of te verbeteren. De grond is nu meestal nog wel bewerkbaar.
- De laatste voorjaarsbloeiende bolgewassen nu nog even planten.
- Keukenkruiden vers oogsten. Zet bijvoorbeeld bieslook en peterselie in een potje binnen. Zo licht mogelijk achter een raam. Bescherm de planten die buiten blijven bij strenge vorst door ze tijdelijk met tuinvlies te bedekken. Dat scheelt enorm.
- De sapstromen komen bij veel bomen en heesters al vroeg op gang en bij sommige is de druk van de sapstroom dan bijzonder groot. Het gaat om soorten zoals esdoorns, berken, notenbomen en vleugelnoten. Zulke struiken en bomen, maar bijvoorbeeld ook druif en kiwi, kunnen enorm gaan bloeden als er te laat wordt gesnoeid. Het is daarom een goed idee om deze soorten al rond de jaarwisseling te snoeien. Maar doe dat alleen in een periode dat het niet vriest.
- Tijdens vorst nooit snoeien.
- Winterstek nemen om heesters te vermeerderen, kan nu prima.
- Bladverliezende heesters en bomen planten en verplanten.
- Vogels schuilen ’s winters graag in nestkastjes. Maak ze schoon en hang ze weer op.
- Zorg voor een voerplek voor vogels. In een vogelvoederhuisje met een dakje boven de voerplek blijft het voer langer droog en bruikbaar. Leg er ook regelmatig wat stukjes fruit bij. De vogels hebben grote behoefte aan de vitaminen die daar in zitten.
- Veldmuizen gaan nu ook schuren en huizen in, op zoek naar eetbare zaken. Een muizenval kan soms heel nuttig zijn. Zeker als u knollen en bollen hebt opgeslagen.
- Laat de bladvalnetten bij de vijver zitten. Het verhindert dat reigers hun honger in uw vijver komen stillen.
- Nog steeds afgevallen blad van het gazon verwijderen. Blijf maaien zolang het gras nog groeit.
- Laat afstervende bladeren en stengels bij de vaste planten gerust zitten. Ze zorgen voor natuurlijke winterbescherming van de wortels eronder.
- Nu kleigrond spitten. Laat de ruwe kluiten na het spitten liggen (dus niet glad harken). De vorst moet ze rul maken en uit elkaar breken.
- Felle droge (oosten)wind kan planten uitdrogen. Bescherm groenblijvende planten tegen die droge, koude wind door ze (tijdelijk) met tuinvlies te beschermen.
- Breng een laagje mulch (compost, stro enz.) rond uw aardbeiplanten aan. Zorg dat u de planten zelf niet bedekt.
- U kunt vanaf nu fruitbomen snoeien.
Haal mummy’s (verdroogde vruchten) weg uit uw vruchtbomen. Ze vormen een bron van infecties.
